فصلنامه تاریخ ایران. شماره 5. زمستان 92 بهار 93

در واپسین روزهای سال 1393 پنجمین مجلد فصلنامه تاریخ ایران وابسته به دانشگاه شهید بهشتی منتشر شد. در این شماره یک مقاله کوتاه دارم با عنوان مثال انتصاب محتسب قزوین در سال 1058 هـ.ق.

ترجمه مقاله ژاپنی سلسله‌های مهم و جامعه محلی شیراز در قرن نوزدهم میلادی

بیست و دومین شماره فصلنامه پیام بهارستان در واپسین روزهای سال 1392 منتشر شد. در این شماره مقاله ای از دکتر نوبوآکی کوندو با عنوان سلسله‌های مهم و جامعه محلی شیراز در قرن نوزدهم میلادی با ترجمه نوئافومی آبه و نگارنده منتشر شده است.  

http://www.ical.ir/index.php?option=com_k2&view=item&id=20126:%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&Itemid=8 

ترجمه فارسی یک مقاله ژاپنی درباره خاندان نوری

هفدمین شماره مجله پیام بهارستان در واپسین روزهای پاییز منتشر شد. یادداشت سردبیر بر این شماره کاملاْ پاییزی است.  

بهرحال در این شماره ترجمه یکی از مقالات خانم کومی هاسه گاوا (kumi HASEGAWA) با عنوان خاندان نوری و ولایت فارس در ابتدای دوره قاجاریه در صفحات 519 الی 543 منتشر شده است. این ترجمه ماحصل همکاری آقای ایچیرو ازاوا و این جانب (ا.رضائی) است. 

مقاله ای دیگر در باب سلسله شیخ الاسلامیه شیراز

شماره یازدهم فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام وابسته به پژوهشکده تاریخ اسلام با سردبیری دکتر مهدی محقق و مشاوره علمی جمشید کیانفر به تازگی منتشر شده است.

در این شماره مقاله ای که قبل از دفاع از پایان نامه ام نوشته بودم چاپ شده است. عنوان این مقاله چنین است: حرفه همزیستی و پیوندهای محلی: عوامل ریشه دواندن سلسله ی تمّامی در شیراز دوره قاجار است. عنوان آن به انگلیسی عبارت است از:

Profession Conexistence and Local Conjunctures: Reasons for the Prospering Continuity of Tammami Family in Shiraz during the Qajar Period.  

نمایشگاهی از نشان های دوره قاجار

کتابخانه مجلس کلاسی که برای برگزاری دوره سندشناسی و فهرست نویسی در نظر گرفته یکی از اتاق های موزه است. دیروز به اتفاق جناب بهمن بیانی از نشان های جورواجور دوره قاجار و قطعات خوشنویسی ممتاز که در اتاق های همجوار کلاس مستقر است دیدن کردیم. این نشان ها تا چندی قبل در تملک جناب بیانی بوده است. از بیانی پرسیدم این نشان مربوط و متعلق به چند نفر بوده است گفت سه نفر.  

ایشان بر اساس همین مستندات کتابی در خصوص نشانهای دوره قاجار تالیف کرده که انتظار می رود در آینده ای نه چندان دور منتشر شود. 

مجموعه ای در تملک مرکز اسناد آستان قدس رضوی

در واپسین روزهای سال گذشته بود که حدود پنجاه فقره از اسناد دوره قاجار مربوط به منطقه آذربایجان را دیدم. صاحب مجموعه البته مدعی بود که ده برابر آن را در خانه دارد. در روزهای اول الی سوم تیرماه که به قصد زیارت امام رضا علیه السلام در آن مشهد بودم و در پایان سفر خدمت دوستان و محققان ارجمند آقایان حسن آبادی و نعمتی و خانمها محبوب فریمانی و شهیدی رسیدم متوجه شدم که مرکز اسناد موفق شده است کمتر از دویست فقره از آن اسناد را خریداری نماید. بنابراین مهندس افنانی از ارائه اسناد مربوط به موقوفات از جمله دو فقره از وقفنامه های سلیمان خان افشار را باضافه نسخه خطی شیخیه که حدوداْ نود نسخه می شد صرفه نظر کرده بود.   

گفتنی است با توجه به بیل بوردهایی که در صحن های مختلف حرم رضوی نصب است و آستان قدس از آن طریق فراخوان خریداری اسناد و نسخ خطی را داده است همچنین نگاه باز و محققانه آقای حسن آبادی به عنوان مدیر بخش اسناد بعید نیست که در آینده ای نه چندان دور مرکز اسناد آستان قدس رضوی علاوه بر اسنادی اداری و تشکیلاتی به عنوان یکی از مهمترین مراکز حفظ و نگهداری و تحقیق اسناد تاریخی کشور قد علم کند. اسنادی که هرچه زودتر گردآوری و طبقه بندی شوند کمتر آسیب خواهند دید.    

آرامگاه مخروبه کلیمیان آبادان: چالش یا فرصتی برای اعضای شورای شهر آبادان 3

آرامگاه مخروبه کلیمیان آبادان در منطقه خانه های نیرو دریایی قرار دارد. مخروبه شدن هر جایی به مرور تغییر کاربری آن را به دنبال خواهد داشت. امیدوارم شرایط به گونه ای پیش نرود که چنین اتفاقی برای این مرکز توریستی بیفتد.  

هنوز تعداد قابل توجهی از سنگ قبرهای این آرامگاه سالم است. این آرامگاه صرفا یک آرامگاه نیست. بلکه شاهدی است بر حضور تعداد قابل توجه کلیمیان در این شهر نوبنیاد در طول دوره پهلوی . حضوری که با وقوع جنگ تحمیلی محو شد. ازینرو سالهاست که کسی از بازماندگان این خفتگان به آنها سرنزده است. 

آرامگاهی که خود سندی است برای زبان فارسی و کابرد آن توسط کلیمیان ایران. زبانی که حداقل در این شهر توسط ارامنه و اروپاییان برای معرفی رفتگانشان مورد استفاده قرار نگرفته است.  

حداقل به خاطر زبان فارسی هم که شده است اعضای شورای شهر آبادان باید این آرامگاه را به یکی از مراکز توریستی شهر تبدیل نمایند. 

یک چهره اثرگذار در تاریخ تهران

محض اطلاع یکی از قدیم ترین اسناد شرعی تهران وقفنامه مسجدمدرسه حکیم محمدهاشم ابن محمدطاهر طهرانی است. حدوداْ یک قرن است که کسی اصل این وقفنامه را ندیده است. البته هیچ بعید نیست که اصل این سند وجود داشته باشد. اما اولاد واقف یا یک مجموعه دار به دلایل نامعلوم تاکنون آن را رو نکرده است.  

البته این وقفنامه یک وقفنامه نیست بلکه فشرده چهار وقفنامه است. این جانب تصویر و صورت مصحح این وقفنامه را بصورت مقاله ای با عنوان طبیبی مصنف با مسجدمدرسه و کتابخانه وقفی اش در تهران دوره شاه سلیمان صفوی در صفحات ۲۶۶ الی ۳۰۵ دفتر دوم اوراق عتیق منتشر کرده است.  

مجموعه مقاله ای در باب تاریخ بیمارستانهای ایران و هند

بالاخره پس از چند سال از برگزاری یک همایش بین المللی که در تهران در موزه تاریخ پزشکی برگزار شد مجموعه ای مشتمل بر هفت مقاله در باب تاریخ بیمارستان ها در ایران و هند سالهای ۱۵۰۰ الی ۱۹۵۰م. که زیرنظر دکتر فابریتزو اسپتزیاله و با حمایت انجمن ایرانشناسی فرانسه و انتشارات بریل (مهمترین انتشاراتی مطالعات جهان اسلام در اروپا) منتشر شد. سه مقاله از هفت مقاله به فرانسه و چهار مقاله هم به زبان انگلیسی است. فقط جهت اطلاع متذکر می شوم که سومین مقاله این مجموعه که به زبان فرانسه ترجمه شده به قلم این جانب است.  عناوین مقالات به قرار ذیل است: 

New Book: Hospitals in Iran and India, 1500-1950s
Edited by Fabrizio Speziale

Leiden: Brill, 2012. ISBN: 9789004228290

Table of contents

Introduction, Fabrizio Speziale

Hôpitaux et médecins avicenniens en Iran à l’époque safavide, Hasan Tadjbakhsh

Hospitals in Safavid and Qajar Iran: An Enquiry into Their Number, Growth and Importance, Willem Floor

Des particuliers au service du peuple. Le rôle des vaqf dans la fondation d’hôpitaux en Iran au début du XXe siècle, Omid Rezai

Together and Apart: Catholic Hospitals in Plural Goa, Cristiana Bastos

Tradition et réforme du dār al-šifā au Deccan, Fabrizio Speziale

Healing the People and the Princes: Hospitals, Ḥakīms and Doctors in Bhopal, Claudia Preckel

Hamdard, How to Share Pain in a Muslim Way, Anna Vanzan

تارنمای مشخصات این کتاب جدید روی وب سایت بریل چنین است:‌

http://www.google.com/url?q=http%3A%2F%2Fwww.brill.nl%2Fhospitals-iran-and-india-1500-1950s%23TOC_1&sa=D&sntz=1&usg=AFQjCNH9_casZ7_ZYodGYVv7-XKbN0bWFQ

۱۲۵ قباله از مجموعه اسناد مشیردیوان کردستان

فقط محض اطلاع است: 

شماره سوم فصلنامه اسناد بهارستان چند وقت پیش منتشر شد.  

از بنده هم در این مجلد یک فهرست نسبتاْ مفصل برای یک صد و بیست و پنج قباله با یک مقدمه منتشر شده است. این قباله ها بر اساس فقه شافعی تنظیم شده اند و چه خوب و زیبا هستند. 

آنچه که اهمیت والایی دارد این است که شیخ الاسلام ها قضات ائمه جمعه در نگارش و تصدیق این اسناد سهم بسزایی دارند.  

عنوان این مقاله که در صفحان ۱۰۳ الی ۱۴۶ فصلنامه اسناد بهارستان چاپ شده است مجموعه مشیردیوان  قباله های مربوط به سالهای ۱۱۶۳-۱۳۵۲ قمری بلوک ئیلاق و تلوار کردستان و اسفندآباد همدان است.